پایان نامه فلزات سنگین

فلزات سنگین به عنوان یک مسئله خطر ساز از ابعاد مختلف و به طور جدی می‌توانند زیست انسان و سایر موجودات زنده را به خطر بیاندازند. یکی از عمده‌تر‌ین منابع تولید کننده این عوامل سنگ‌های معادن و غبارهای آتشفشانی می‌باشند ولی در کنار اینها انسان خود به اشکال مختلف مانند صنایع رنگرزی، آبکاری فلزات و باطری سازی در انتشار فلزات سنگین نقش دارد(۸).

حضور این عوامل در محیط زیست در دراز مدت منجر به کاهش توان تولید مثلی آبزیان ، مشکلات تنفسی و عصبی و غیره شده و در ضمن با توجه به تجمع آن در بدن (تجمع زیستی) و انتقال آنها به مصرف کنندگان بعدی از جمله انسان می‌تواند عوارض غیر قابل جبرانی را ایجاد نماید.

یکی از منابع مهم انتقال فلزات سنگین خوراک مصرفی ماهیان پرورشی است که با اندازه گیری دو فلز سرب و آهن می‌توان به میزان حضور این عوامل در غذا و احیاناً بالا بودن آنها بیش از حد استاندارد پی برد.

همچنین بررسی میزان این فلزات در آب و ماهیان مزارع پرورشی از نظر مقایسه‌ای می‌تواند راه کار مناسبی در نحوه استفاده از این منابع آبی و یا حتی ماهیان مورد پرورش در این آبها به ما بدهد.

خلاصه :

تعداد ۳۲ نمونه غذا ، آب منابع و عضله ماهی به منظور اندازه گیری فلزات سرب و آهن در فصلهای تابستان و پاییز ، در دو نوبت با فاصله ۳ ماه از چهار مزرعه پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در استان چهارمحال بختیاری اخذ شده و مورد بررسی قرار گرفت .

میزان آهن و سرب به ترتیب در کل نمونه‌های آب مزارع مختلف برابر با ۴/۴ ± ۶/۶۰ و ۲/۰ ± ۵/۲ میکرو‌گرم بر لیتر ، میزان آهن و سرب به ترتیب در کل نمونه‌های خوراک مصرفی مزارع مختلف برابر با۸/۱۸۳ ± ۴/۵۶۳ و۱/۱ ± ۳/۳ میلی‌گرم بر کیلو‌گرم و همچنین میزان این دو فلز به ترتیب در کل نمونه‌های ماهی مزارع مختلف برابر با ۹/۳ ± ۷/۸ و۱/۰ ± ۳/۰ میلی‌گرم بر کیلو‌گرم بوده است .

با توجه به مقادیر بدست آمده از دو فلز فوق هیچ‌گونه تفاوت معنی‌داری در سطح (۰۵/۰ p <) بین خوراک، ماهیان و آبهای مختلف مشاهده نشد ولی در کل ارتباط منطقی بین میزان این دو فلز در غذا و ماهیان تغذیه شده از همان غذا مشاهده گردید بطوریکه بیشترین میزان تجمع فلزات سنگین یاد شده در غذای کارخانه شماره ۲ و همینطور ماهیان تغذیه شده از این غذا و کمترین میزان تجمع این فلزات در غذای کارخانه شماره ۳ و ماهیان تغذیه شده با این خوراک مشاهده شد .

با توجه به استاندارد های FAO برای فلزات سنگین و مقایسه آن با مقادیر بدست آمده در تحقیق حاضر، میزان این فلزات در آب، غذا و عضلات ماهی از حداکثر مجاز پیشنهادی کمتر می‌باشد. لذا هیچ‌گونه خطری از جانب این منابع متوجه مصرف‌کنندگان بعدی مثل انسان نیست .

Abstract:

This study examined 32 samples of food, water supplies and fish muscles for measuring lead and iron in summer and autumn seasons in two times between three months from four rainbow trout farms in Chahar Mahal-va-Bakhtiari Province.

The amount of iron and lead were respectively 60.6 ± ۴٫۴ and 2.5 ± ۰٫۲ microgram per liter for all water samples of different farms and the amount of iron and lead were respectively 563.4 ± ۱۸۳٫۸ and 3.3 ± ۱٫۱ milligram per kilogram for all samples of food in different farms and also the amount of these two metals in all samples of different farms were respectively 8.7 ± ۳٫۹ and 0.3 ± ۰٫

۱ milligram per kilogram. There was no significant difference in (p < 0.05) level between food, fish and different waters based on the mentioned amounts from the two metals, but generally there was a reasonable relation between the amounts of these two metals in food and the fish fed by the same food. So the concentration of the mentioned heavy metals was seen mostly in food of factory N.2 and also in the fish fed by this food and the least concentration of these metals was seen in the food of factory N.3 and the fish fed by this food.

According to FAO Standards for heavy metals and comparing them with the resulted amounts in the present research, the amounts of these metals in water, food and the fish muscles were less than maximum proposed permitted amount; so these sources would not threaten the next consumers such as human by any kind of danger.

۱-۲- اهداف، فرضیات و سؤالات تحقیق:

۱-۲-۱- اهداف تحقیق:

۱- بررسی و اندازه گیری دو فلز سنگین سرب و آهن در چهار نوع خوراک مصرفی، آب و عضله ماهی قزل آلای رنگین کمان استان چهار محال و بختیاری.
۲- مقایسه بین میزان فلزات سنگین سرب و آهن در انواع غذا، آب ورودی مزارع و عضله ماهیان مزارع مختلف قزل آلای رنگین کمان .

۱-۲-۲- فرضیات تحقیق:

۱- میزان فلزات سنگین سرب و آهن در خوراک مصرفی، آب و ماهیان قزل آلای رنگین کمان بالاتر از حد استاندارد است.
۲- میزان فلزات سنگین سرب و آهن در خوراک مصرفی، آب و ماهیان قزل آلای رنگین کمان کمتر از حد استاندارد است.

فهرست مطالب

فصل اول : مقدمه و طرح تحقیق

۱-۱- بیان مسئله۱
۱-۲- اهداف ، فرضیات و سئوالات تحقیق۲
۱-۲-۱- اهداف تحقیق۲
۱-۲-۲- فرضیات تحقیق ۲
۱-۲-۳- سئوالات تحقیق۲
۱-۳- روش تحقیق و پژوهش۳

فصل دوم : کلیات تحقیق

۲-۱- فلزات سنگین۴
۲-۱-۱- منشاء فلزات سنگین۵
۲-۲- سابقه تحقیقات در مورد سرب ۶
۲-۲-۱- سابقه تحقیقات در مورد سرب و اثر آلوده کنندگی آن در انسان۶
۲-۲-۲- اثر آلوده کنندگی سرب در آب دریا و ماهیان۸

۲-۳- سابقه تحقیقات در مورد آهن۹
۲-۳-۱- سابقه تحقیقات راجع به مسمومیت با آهن و اثر آلوده کنندگی آن بر انسان۹
۲-۳-۲-اثر آلوده کنندگی آهن در آب دریا و ماهیان۱۱
۲-۳-۳- مقادیر استاندارد پیشنهاد شده آهن و سرب از سوی سازمانها ومحققان مختلف۲۳

فصل سوم : مواد و روش کار

۳-۱- مواد و لوازم مورد نیاز۲۵
۳-۲- روش کار۲۵
۳-۲-۱- تاریخچه دستگاه جذب اتمی۲۸
۳-۲-۲- قسمتهای مختلف دستگاه جذب اتمی۲۹
۳-۲-۲-۱ روش کار با دستگاه جذب اتمی با شعله۳۱
۳-۲-۳- آماده سازی نمونه ها جهت اندازه گیری فلزات۳۲
۳-۲-۴-عمل هضم اولیه در فلزات۳۳

فصل چهارم : نتایج تحقیق ۳۵

فصل پنجم : بحث و پیشنهادها۴۳

منابع ۴۹

چکیده انگلیسی۵۵

فهرست جدول ها

جدول ۴-۱ میانگین و انحراف معیار آهن و سرب در کل نمونه‌های خوراک (بر حسب میلی‌گرم بر کیلوگرم) ۳۵
جدول ۴-۲ میانگین و انحراف معیار آهن و سرب خوراک تولید شده در کارخانه‌های مختلف (بر حسب میلی‌گرم بر کیلوگرم) ۳۵
جدول ۴-۳ میانگین و انحراف معیار آهن و سرب در کل نمونه‌های ماهی (بر حسب میلی‌گرم بر کیلوگرم)۳۶

جدول ۴-۴ میانگین و انحراف معیار آهن و سرب ماهیان تغذیه شده از خوراک کارخانه‌های مختلف (بر حسب میلی‌گرم بر کیلوگرم) ۳۷
جدول ۴-۵ میانگین و انحراف معیار آهن و سرب در کل نمونه‌های آب مزارع مورد نمونه‌برداری ( بر حسب میکروگرم بر لیتر) ۳۸
جدول ۴-۶ -میانگین و انحراف معیار آهن و سرب آب تامین کننده مزارع مختلف( بر حسب میکروگرم بر لیتر) ۳۹

فهرست نمودارها

نمودار ۴-۱ میزان آهن در آب ورودی مزارع مختلف ۴۰
نمودار ۴-۲ میزان آهن در ماهیان تغذیه شده با خوراک کارخانجات مختلف ۴۰
نمودار ۴-۳ میزان آهن موجود در خوراک کارخانجات مختلف ۴۱
نمودار ۴-۴ میزان سرب موجود در خوراک کارخانجات مختلف۴۱

نمودار ۴-۵ میزان سرب در آب ورودی مزارع مختلف ۴۲
نمودار ۴-۶ میزان سرب در ماهیان تغذیه شده با خوراک کارخانجات مختلف ۴۲
فهرست شکلهاشکل ۳-۱ قسمتهای مختلف دستگاه جذب اتمی (سیستم تک پرتویی۳۰